Fit for 55 – główne założenia

Pakiet „Fit for 55” został ogłoszony przez Komisję Europejską w połowie lipca 2021 roku. Dotyczy on zmian legislacyjnych, których celem jest ograniczenie emisji gazów cieplarnianych przez państwa Unii Europejskiej o co najmniej 55 proc. w porównaniu z rokiem 1990. Cel ten ma zostać osiągnięty do 2030 r., a neutralność klimatyczną europejskie gospodarki mają docelowo osiągnąć w roku 2050.

„Fit for 55” tworzy 13 wniosków ustawodawczych, które stanowią element nowego europejskiego porządku prawnego w związku z wejściem w życie Prawa Klimatycznego, które obowiązuje w Unii Europejskiej od 29 lipca 2021 roku. Do najważniejszych założeń pakietu „Fit for 55” należy redukcja emisji dwutlenku węgla, zwiększenie udziału energii ze źródeł odnawialnych oraz wprowadzenie zakazu sprzedaży samochodów spalinowych.

Celem podjętych przez Unię Europejską działań ma być zmniejszenie wykorzystania paliw kopalnych na rzecz upowszechnienia energii pozyskiwanej ze źródeł odnawialnych. Pomoże to we wprowadzeniu na rynek nowych technologii, rozwoju infrastruktury i ma mieć pozytywny wpływ na zrównoważony wzrost gospodarczy. Sektory, których dotyczą nowe rozwiązania prawne, to m.in. sektor energetyczny, użytkowanie gruntów i gospodarka leśna, transport drogowy, a także opodatkowanie energii. Pakiet klimatyczny zawiera aktualizację obecnie obowiązujących przepisów, ale też nowe propozycje legislacyjne.

W ramach pakietu „Fit for 55” Komisja Europejska planuje powołać Społeczny Fundusz Klimatyczny, który miałby przeciwdziałać ubóstwu klimatycznemu, a także zwiększyć Fundusz Modernizacyjny przeznaczony na transformację energetyczną. Wszystkie paliwa kopalne mają w przyszłości podlegać opodatkowaniu. W ramach poprawy efektywności energetycznej co roku 3 proc. budynków sektora publicznego ma podlegać termomodernizacji. Do 2030 r. 40 proc. energii w państwach UE ma być produkowane ze źródeł odnawialnych. Planowane są również zmiany w handlu uprawnieniami do emisji. W ramach tzw. wspólnego wysiłku redukcyjnego zaostrzone zostaną cele redukcji emisji dotyczące m.in. budynków, rolnictwa, odpadów, transportu morskiego i drogowego. Zmienią się również normy emisji CO2 dla samochodów osobowych i dostawczych. Emisja z nowych samochodów ma być zmniejszona o 55 proc. od 2030 r., a od 2035 r. o 100 proc. za punkt wyjścia przyjmując poziom emisji z 2021 roku. Od 2035 r. wszystkie rejestrowane nowe samochody mają już być bezemisyjne. Do 2035 r. Unia Europejska będzie również dążyć do osiągnięcia neutralności klimatycznej w leśnictwie, rolnictwie i użytkowaniu gruntów. W przypadku rolnictwa dotyczy to nie tylko CO2, ale też emisji pochodzących z nawozów i hodowli zwierząt gospodarskich. Zgodnie z założeniami do 2030 r. w UE zasadzonych zostanie 3 miliardy nowych drzew.

Zmiany proponowane w pakiecie „Fit for 55” wymagają akceptacji poszczególnych członków Unii Europejskiej oraz Parlamentu Europejskiego. Proces legislacyjny powinien zakończyć się w 2023 r., a nowe przepisy prawdopodobnie wejdą w życie w roku 2024.