Becikowe – kiedy jest wypłacane?

Jednym ze świadczeń, przyznawanych rodzinom lub osobom samotnie wychowującym dzieci, na podstawie ustawy o świadczeniach rodzinnych, jest jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia dziecka, znana również jako „becikowe”. Wypłacane od 2006 roku, w wysokości jednego tysiąca złotych, na stałe wpisało się w kanon rodzinnej pomocy społecznej.

Zgodnie z zapisami ustawy, osobą uprawnioną do wnioskowania o przyznanie świadczenia jest matka, ojciec, opiekun prawny lub opiekun faktyczny (faktycznie opiekujący się dzieckiem, po wystąpieniu do sądu rodzinnego o jego przysposobienie) dziecka. W przypadku rodziców biologicznych, warunkiem przyznania zapomogi jest pozostawanie przez przyszłą matkę pod opieką medyczną, przynajmniej przez okres od dziesiątego tygodnia ciąży do rozwiązania – stosowne zaświadczenie wystawia lekarz prowadzący lub położna. Od 1 stycznia 2013 roku dodatkowym kryterium ubiegania się o wypłatę becikowego jest miesięczny dochód netto, wynoszący w przeliczeniu na jednego członka rodziny maksymalnie jeden tysiąc dziewięćset dwadzieścia dwa złote. Zapomoga wypłacana jest tylko osobom objętym ubezpieczeniem społecznym (mogących tym samym korzystać także z innych świadczeń rodzicielskich, na przykład z urlopu macierzyńskiego) – posiadającym umowę o pracę lub samodzielnie opłacającym składki. Co istotne, pobierane świadczenie zwolnione jest z podatku dochodowego.

fot. HalfPoint/bigstockphoto.com

Osoba ubiegająca się o zapomogę na złożenie wniosku ma dwanaście miesięcy od dnia narodzin dziecka. W przypadku dziecka przysposobionego lub objętego opieką prawną bądź faktyczną, wnioskowanie możliwe jest w okresie dwunastu miesięcy od przyznania opieki – najpóźniej do ukończenia przez podopiecznego osiemnastego roku życia. Składając wniosek w jednostce zajmującej się w danej gminie wypłatami świadczeń rodzinnych (najczęściej są to miejskie lub gminne ośrodki pomocy społecznej) – wzór wniosku określa właściwe rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej, należy dołączyć następujące dokumenty: kopie skróconego odpisu aktu urodzenia dziecka oraz dokumentu potwierdzającego tożsamość wnioskodawcy (w celu uwierzytelnienia kopii obu dokumentów, należy przedstawić ich oryginały), zaświadczenia o pozostawaniu matki pod wymaganą opieką lekarską oraz oświadczenie stwierdzające, że na dane dziecko nie została już pobrana jednorazowa zapomoga, na przykład przez drugiego rodzica/opiekuna. Z uwagi na to że – w zależności od przyjętej polityki – poszczególne jednostki mogą również wymagać złożenia/przedstawienia dodatkowych dokumentów, przed ubieganiem się o zapomogę warto zapoznać się z obowiązującymi w danej gminie zasadami.

Za sprawą mających obowiązywać od początku 2016 roku zmian, osoby pozostające bez ubezpieczenia społecznego (studenci, rolnicy, osoby bezrobotne lub osoby pracujące na podstawie umowy zlecenia), będą objęte tak zwanym świadczeniem rodzicielskim – nazywanym także poszerzonym becikowym. W jego ramach wypłacana będzie comiesięczna zapomoga w wysokości tysiąca złotych na każde urodzone, przysposobione lub objęte opieką dziecko. Okres wypłaty świadczenia zależał będzie od liczby dzieci urodzonych przy jednym porodzie lub przybranych dzieci (jedno – 52 tygodnie od dnia narodzin/przyznania opieki, dwoje – 65 tygodni, troje – 67 tygodni, czworo – 69 tygodni, pięcioro – 71 tygodni). Osobom objętym ubezpieczeniem społecznym przysługiwać nadal będzie jednorazowa zapomoga.