Obowiązek meldunkowy

Obowiązek meldunkowy polega na rejestracji danych na temat poszczególnych osób, w celu gromadzenia i posiadania informacji o obywatelach przez organy władzy publicznej, które dzięki tej wiedzy mogą prawidłowo wykonywać swoje zadania. Obowiązkowi meldunkowemu podlegają osoby posiadające polskie obywatelstwo i przebywające na stałe na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej.

Obowiązek zgłoszenia informacji na temat stałego lub tymczasowego pobytu do właściwych organów ciąży na obywatelu.

fot. Yastremska/bigstockphoto.com

Z początkiem 2013 roku obowiązek ten uległ pewnym modyfikacjom i obecnie w ramach obowiązku meldunkowego funkcjonują następujące zasady:

• brak obowiązku zameldowania na pobyt czasowy nieprzekraczający trzech miesięcy;
• brak obowiązku meldunkowego wczasowiczów i turystów;
• możliwe jest dopełnienie obowiązku meldunkowego przez ustanowionego pełnomocnika;
• możliwe jest jednoczesne wymeldowanie przy zameldowaniu w nowym miejscu;
• wydłużony został termin na realizację obowiązku meldunkowego z 4 do 30 dni;
• wydłużone zostały okresy wyjazdów zagranicznych podlegających zgłoszeniu w organie ewidencji ludności z 3 do 6 miesięcy;
• zniesiono sankcje karne m.in. dla obywateli polskich czy obywateli UE, za niedopełnienie obowiązku meldunkowego.

Obowiązek meldunkowy miał zostać całkowicie zniesiony już od 1 stycznia następnego roku, jednak stanie się to nie w 2016, jak pierwotnie zakładano, ale 1 stycznia 2018 roku. Tak długi czas usprawiedliwiany jest koniecznością wprowadzenia szeregu zmian, na które zniknięcie obowiązku meldunkowego wpłynie. Jednak już od marca tego roku na wydawanych dowodach osobistych nie ma jak dotychczas, informacji o miejscu zameldowania.

Aby zniesienie obowiązku meldunkowego było możliwe, w 2015 roku wprowadzono ponadto nowy System Rejestrów Państwowych. Zapewnia on bezpośrednią wymianę danych pomiędzy podstawowymi bazami gromadzącymi informacje o obywatelach, w tym np. rejestrami stanu cywilnego, numerów PESEL czy dowodów osobistych. Jest to kolejny etap informatyzacji administracji publicznej, jednak konieczne jest prawidłowe przygotowanie się do zmian, tak aby organy publiczne mogły nadal realizować swoje ustawowe zadania.

Przed całkowitym zniesieniem obowiązku meldunkowego niezbędne będzie więc dostosowanie pod względem prawnym i technicznym kwestii takich jak organizacja wyborów, powszechny obowiązek obrony, kontrola i egzekwowanie obowiązku nauki, statystyki publiczne czy zadań z zakresu zabezpieczenia publicznego.