Rejestracja znaku towarowego

Znak towarowy to chroniony prawem, unikatowy element, który odróżnia dany produkt lub markę od innych występujących na rynku, przy czym nie jest to wyłącznie logo, nazwa czy znak firmowy, z którym się w pierwszej kolejności kojarzy, ale może być nim jakiekolwiek oznaczenie, które wyróżni produkt czy usługę.

Znakiem towarowym może więc, poza elementem graficznym, być także kompozycja kolorystyczna, forma przestrzenna, w tym forma opakowania i towaru, sygnał dźwiękowy czy melodia. Procedura rejestracji znaków towarowych różni się między poszczególnymi krajami, jednak z reguły dokonywana jest w urzędzie patentowym. Międzynarodowymi symbolami oznaczającymi dany element jako znak towarowy są symbole „TM” lub znak „®”, które oznaczają, że dany znak został zarejestrowany we właściwym rejestrze znaków handlowych.

Prawna ochrona znaków towarowych ma przede wszystkim na celu zapobieganie nieporozumieniom i oszustwom w kwestii pochodzenia i jakości usług i produktów. Właściciel znaku, gdy już zostanie on opatentowany w drodze procedury administracyjnej, może domagać się unieważnienia lub zakazu rejestracji znaku, który jest do niego łudząco podobny i należy do tej samej grupy towarowej lub usługowej. Zakres ochrony obejmuje również prawo właściciela do powstrzymania konkurencji przed nieautoryzowanym użyciem znaku lub znaków łudząco podobnych. Jeśli dojdzie do naruszenia praw właściciela znaku towarowego, może on domagać się odszkodowania od podmiotu, który dopuścił się naruszeń. Odszkodowanie przysługuje mu również wówczas, gdy do naruszenia doszło nie w wyniku złej woli, ale z nieświadomości o istnieniu zastrzeżonego znaku towarowego, ponieważ trudno znać wszystkie znaki obowiązujące na świecie. W takich wypadkach sprawa często załatwiana jest polubownie.

Posługiwanie się znakami towarowymi, a tym samym ich rejestracja, nie jest procesem łatwym. Urząd patentowy przed zakończeniem procedury musi bowiem wziąć pod uwagę wiele czynników, które pozwolą lub nie, na zarejestrowanie danego znaku. Dzieje się tak najczęściej w przypadku znaków, które składają się z elementów używanych na co dzień, czy powszechnie występujących, np. słowo „Apple” będące znakiem towarowym jednej z firm komputerowych. Wydanie decyzji poprzedzać może analiza rynku, np. w postaci ankiety, która określi czy dane słowo kojarzy się z daną firmą czy produktem. Największe szanse oraz najkrótszy czas na rejestrację nastąpi w przypadku znaków składających się z elementów, np. słów, wymyślonych na potrzeby stworzenia marki, np. SONY.

W Polsce procedura oraz przepisy dotyczące znaków towarowych zawiera ustawa Prawo własności przemysłowej. Przepisy te wymieniają ogólne warunki, które muszą zostać spełnione, by znak mógł zostać zastrzeżony:

• jeśli identyczny lub podobny znak nie został już zarejestrowany albo zgłoszony do rejestracji,
• jeśli podobne oznaczenie geograficzne nie zostało już zarejestrowane albo zgłoszone do rejestracji,
• jeśli w obrocie nie ma używanego wcześniej podobnego znaku powszechnie znanego wśród co najmniej 50% odbiorców,
• jeśli znak nie narusza praw osobistych lub majątkowych innych osób,
• jeśli nie jest on sprzeczny z prawem, porządkiem publicznym lub dobrymi obyczajami,
• jeśli nie wprowadza nabywców w błąd, w szczególności w zakresie charakteru towaru, jego jakości, właściwości albo pochodzenia.