Jak sąd ustala wysokość alimentów?

Każdy rodzic zobowiązany jest do utrzymywania swojego małoletniego, uczącego się czy chorego dziecka. Sprawa komplikuje się po rozstaniu rodziców, kiedy w grę wchodzą alimenty, czyli wycenienie opieki nad dzieckiem. W jaki sposób sąd ustala kwotę alimentów?

Rozstrzygając kwestię dotyczącą wysokości alimentów na rzecz dzieci, sąd kieruje się regulacjami Kodeksu rodzinnego oraz opiekuńczego. Według prawa obowiązek alimentacyjny to obowiązkowe, regularne (zwykle comiesięczne) dostarczenie dziecku środków utrzymania, a także w miarę potrzeby – środków wychowania. Określone przez sąd kwoty mają zapewnić dziecku wyżywienie, odzież, mieszkanie, środki higieny osobistej, leczenie, środki zapewniające potrzeby kulturalne, rozrywkę, wypoczynek. W przypadku rozwodu czy też braku utrzymywania kontaktów przez oboje rodziców środki te nie są dostarczane automatycznie, zaś ich równowartość w postaci pieniężnej ustala sąd. Pamiętajmy, że obowiązek alimentacyjny obejmuje również te dzieci powyżej 18 r.ż., które zdecydowały się kontynuować swoją edukację oraz dożywotnio dzieci, które wskutek choroby nie będą mogły nigdy się usamodzielnić. Kwestia ta może dotyczyć krewnych w linii prostej, czyli rodziców, dziadków, rodzeństwa, małżeństwa, osób przysposabiających, przysposobionych oraz macochy czy pasierba.

fot. Flynt/bigstockphoto.com

Najlepiej, aby rodzice dziecka ustalili między sobą kwotę alimentów w takcie negocjacji pozasądowych. W przypadku braku porozumienia w tej kwestii zwykle proszą oni o pomoc pełnomocnika specjalizującego się w prawie rodzinnym w celu stworzenia umowy na piśmie czy też przeprowadzenia sprawy sądowej w sądzie rejonowym.

Nie ma jednego, określonego wzoru obliczania wysokości alimentów, zależnych od wieku dziecka, usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego bądź zarobków rodziców. Każda kwota alimentacyjna ustalana jest indywidualnie, zwykle za pomocą stworzonych do tego narzędzi.

Według przepisów dziecko ma prawo do egzystowania na równej stopie życiowej z rodzicami. Warto wiedzieć o tym, że możliwości zarobkowe danego rodzica to nie tylko pensja, ale również premie, dodatki, renta, emerytura, akcje z funduszy bankowych lub też tzw. dodatkowe dochody. Dlatego zdarza się, iż osoby o podobnych bądź identycznych pensjach mają przyznane różne kwoty alimentów.

Kiedy zarobki rodzica, na którym ciąży obowiązek alimentacyjny, są znane, można zastosować zaaprobowany przez Sąd Najwyższy w 1997 r. wzór mówiący o tym, że wysokość płaconych na dziecko alimentów może odpowiadać wysokości 20 proc. zarobków netto obowiązanego. Czasem do określenia alimentów stosuje się arkusz kalkulacyjny przedstawiający przekrojowy obraz wydatków na dziecko.

Pamiętajmy: raz zasądzona kwota alimentów nie musi pozostawać taka sama. Z biegiem lat może bowiem okazać się ona nieadekwatna do potrzeb dziecka. Dlatego też można wykazać to przed sądem i starać się wówczas o zwiększenie lub zmniejszenie alimentów.