Renta rodzinna

fot. bartoszzakrzewski

Renta rodzinna jest świadczeniem przyznawanym członkowi rodziny osoby zmarłej, której przysługiwało prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy. Rentę można otrzymać również po zmarłej osobie, która była na tę okoliczność ubezpieczona.

Szczegóły przyznawania renty rodzinnej opisane są w ustawie z 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Jej celem jest pomoc osobie uprawnionej po śmierci osoby bliskiej. Przyznanie świadczenia uzależnione jest jednak od pewnych warunków. Osoba zmarła w chwili śmierci musi:

• pobierać zasiłek przedemerytalny,
• pobierać świadczenie przedemerytalne,
• pobierać nauczycielskie świadczenie kompensacyjne,
• mieć ustalone prawo do emerytury, w tym emerytury pomostowej, albo spełniała warunki do jej uzyskania,
• mieć ustalone prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy, albo spełniać warunki do jej uzyskania.

Do pobierania renty rodzinnej uprawnione są:

• dzieci własne, dzieci drugiego małżonka oraz dzieci przysposobione do ukończenia 16 lat; jeśli się uczą – do ukończenia 25 lat (jeżeli dziecko ukończyło 25 lat na ostatnim roku studiów w szkole wyższej, prawo do renty przedłużamy do zakończenia tego roku studiów); bez względu na wiek, jeżeli stały się całkowicie niezdolne do pracy przed ukończeniem 16 lat lub w przypadku kontynuowania nauki w szkole przed ukończeniem 25 lat;
• wnuki i rodzeństwo – przyjęte co najmniej na rok przed śmiercią na wychowanie i utrzymanie przed osiągnięciem pełnoletniości;
• inne dzieci – przyjęte co najmniej na rok przed śmiercią na wychowanie i utrzymanie przed osiągnięciem pełnoletniości, z wyjątkiem dzieci które były wychowywane i utrzymywane w ramach rodziny zastępczej lub rodzinnego domu dziecka;
• małżonek (wdowa lub wdowiec), który do dnia śmierci pozostawał we wspólności małżeńskiej, jeżeli w chwili śmierci małżonka miał skończone 50 lat lub był niezdolny do pracy; albo wychowuje co najmniej jedno z dzieci, wnuków lub rodzeństwa uprawnionych do renty rodzinnej po zmarłym współmałżonku, które nie ukończyło 16 lat, a jeśli uczy się w szkole – 18 lat; sprawuje pieczę nad dzieckiem całkowicie niezdolnym do pracy i do samodzielnej egzystencji lub całkowicie niezdolnym do pracy, uprawnionym do renty rodzinnej; ukończył 50 lat lub stał się niezdolny do pracy już po śmierci współmałżonka, lecz nie później niż 5 lat od jego śmierci albo od zaprzestania wychowywania dzieci;
• owdowiała osoba, która nie spełnia tych warunków i nie ma źródła utrzymania, ma prawo do renty rodzinnej przez rok od śmierci współmałżonka; przez okres uczestniczenia w zorganizowanym szkoleniu kwalifikującym do wykonywania pracy zarobkowej – nie dłużej niż przez 2 lata od śmierci współmałżonka;
• małżonka lub małżonek rozwiedziony albo wdowa lub wdowiec, którzy w chwili śmierci współmałżonka nie pozostawali z nim we wspólności małżeńskiej, mają prawo do renty rodzinnej, jeżeli – oprócz spełnienia wymienionych warunków – mieli w dniu śmierci współmałżonka prawo do alimentów z jego strony ustalone wyrokiem lub ugodą sądową;
• rodzice, jeżeli spełniają warunki takie jak dla wdowy/ wdowca (odnośnie wieku, wychowywania dzieci lub niezdolności do pracy); zmarły ubezpieczony (emeryt lub rencista) bezpośrednio przed śmiercią przyczyniał się do ich utrzymania.

Osoba uprawniona może zostać wyłączona z renty rodzinnej na swój wniosek.